“ Psikodrama, bireylerin yaşadıkları sorunları yeniden ele alıp sorgulama ve sahneleme biçimidir.”
Psikodrama bireylere, dramatik canlandırmalar yoluyla, geçmiş ve güncel sorunlarını ve çatışmalarını ya da geleceğe dair beklenti, kaygı ve güçlüklerini ele alarak hazırlanma, başa çıkma becerilerini görme ve bunları deneme olanağını sağlar. Bu yönüyle Psikodramanın terapötik etkisi yanı sıra, pedagojik etkinliğinden de söz edilebilir.
Psikodramada rüyalar, geçmişte yaşantılar, gelecekle ilgili hayaller, ilişkiler, günlük yaşantılar, korkular gibi aklınıza her ne gelirse çalışılabilir. Çocukların duygusal ve davranış sorunları, ergenlerin bu döneme özgü yaşadıkları ruhsal sorunlar ve yetişkinlerin aile, iş ve ruhsal dünyalarıyla ilgili sorunları psikodramada ele alınabilir. Psikodramaya kendini geliştirmek isteyen, psikolojik tarihi ile karşılaşmak isteyen, sorunlarıyla baş etmekte zorlanan herkes ve her yaştan kişi katılabilir.
Psikodrama Nedir
Psikodrama genel olarak bireylerin yaşamış oldukları sorunları tekrardan sorgulama yöntemidir. Bireyler grup içerisinde diğerleri ile etkileşim içine girdikleri rollerle beraber kendileri ile alakalı farkındalık kazandırırlar. Psikodrama bireylere bakıldığında canlandırma yolu sağlanır insan kendi sorunlarını daha iyi bir şekilde anlar.
Kimler Psikodrama Terapisi Alabilir?
Psikodrama terapilerinde kendini geliştirmeyi hedefleyen, sorunları ile baş etmekte zorlanan, isteyen herkes ve her yaştan kişi katılım sağlayabilir. Psikodrama terapisi ile kişiler kendi yaşantısını sahneye taşır, ruhsal yaşamını somutlaştırarak dışa aktarır. Toplumsal boyutu olan konular ile geniş gruplarla yapılan çalışmalar sağlanır. Psikodrama nasıl uygulanır bakıldığı zaman,
- Psikodrama grupları kurularak oluşabilir ve genel olarak sonradan üye katılımının olmadığı grup uygulaması ile yapılabilir.
- Psikodrama nedir bakıldığı zaman psikodrama sahnelerinde geçmişte yaşanılan şeyler, rüyalar, ilişki durumları, korkular, gelecekle alakalı hayaller gibi birçok durumda çalışılabilmektedir.
- Psikodrama içerisinde işlenen sorunlar ve konular şimdi ve gelecekle alakalı olabilmektedir.
- Herkes hikayesinde sahnede yer alır ve ilgili olan herkes katılabilmektedir bu süreçte oyunculuk gibi bir beceri gerektirmemektedir.
- Psikodrama terapilerine katılmak için kişilerin problemleri olması gerekmez çünkü psikodrama eğitiminin geliştirici yönleri de bulunur.
Gibi durumlarda kişiler psikodrama terapilerinden yararlanabilir. Bu durumların dışında rol eğitimi almak için, mesleki eğitimlerde ve davranış geliştirme kullanılmaktadır. Kişilerin ekip olması, verimi arttırması ve çalışanlar arasında iletişimi geliştirmek için yardım sağlanabilir.
Psikodrama Hangi Sorunların Tedavisinde Etkili Olur?
Psikodrama bireylerde dramatik canlandırma yolu ile güncel ve geçmiş sorunlar, çatışmaları veya geleceğe dair olan kaygı beklentiler ele alınmaktadır. Başa çıkma becerini görme ve bunları deneme olanağı sağlamaktadır. Psikodrama oyunları ile birlikte çalışmaların temel yaklaşımında insanların yaratıcılığı harekete geçirilir. Onu kendisini toplum ve çevre içerisinde sorumluluk alacak duruma getirir. Psikodrama hangi sorunların tedavinde etkili olur,
- İnsanların katı davranışlarının yumuşak, esnek duruma gelmesi sağlanır. Özgür ve spontan olması ile kendisi ile empati kurabilmesi sağlanır.
- Kişilerin sosyal beceri kazanması sağlanır ve sorumluluk alabilmesinde olanak sağlanır.
- Özellikle çocuk ve yetişkin bireylerde ve madde bağımlısı olan kişilerin tedavisinde, travma sonrası stres bozukluğu, yeme bozukluğu ve cinsel tacize uğrayan kimselerin tedavisinde kullanılır.
- Stres bozuklukları ve şizofreni gibi bozuklukların ve rahatsızlıkların semptomlarının hafifletilmesi sağlanır.
- Kayıp, travma ve yas durumları için kişilerin ruhsal dünyası içerisinde bitmeyen işlerine ağırlık verilir. Bununla beraber ilişki problemleri ve farklı şikayetlerde bireysel farkındalık kazanmak isteyen kişiler psikodrama terapisine katılabilir.
Psikodrama Teknikleri
Terapistler kişilere farklı psikodrama teknikleri uygulamaktadır. Bunlar eşleşme, aynalama ve rol değiştirme olabilmektedir. Psikodrama teknikleri içerisinde eşleşme, yöneticilerin, yardımcı yönetici veya grup üyelerinin işe yarayacak düşünce ve duygularının onun ağzından arkasında durarak söylemesi olayıdır.
Aynalama ise yardımcı egonun protagonistin rolüne geçerek onun duygu, hareket ve düşüncelerini canlandırması ile kişiler kendine uzak bir gözle görmesi sağlanır. Rol değiştirme tekniğinde oyun sırasında rolünü alınan kişilerin yaşantısı, deneyimi ve en önemlisi duygusunu almaktır.
Psikodrama Uygulama Alanları
Psikodrama uygulama alanlarından biri kişisel gelişim olmaktadır. Bunun dışında psikiyatrik tanı alan hasta grupları ile çalışılabilmektedir. Psikodrama grup terapisi ile bu işi yapmaya yönelik yetiştirilen eğitim grupları psikodrama önemli kullanım alanladır. Grup terapisi dışında bireysel görüşmelerde yapılabilmektedir. Psikodrama ögeleri şu şekildedir,
- Sahne, psikodramanın yapıldığı alandır ve her yer psikodrama sahnesi olabilir. Bu sahne ile psikodrama yöneticisi olur ve terapi alacak kişiye yardımcı olur.
- Kişiler sahnede baş oyuncudur ve kendisi ile alakalı bir konuyu canlandırmalıdır. Bu noktada geçmişte yaşanılan bir sorunu canlandırabileceği ve gelecekte yaşanılan konuyu da canlandırabilir.
- Yardımcı oyuncular, kişileri temsil ederek kişilerin rolüne girer, normalde grup olarak yapılmaktadır ama bireysel olarak da değerlendirme yapılabilir.
- Psikodrama terapilerinde kişiler farkındalık kazanmayı sağlar ve kendinizi daha iyi anlamanızı sağlar. Grup içerisindeki üyelere sorunlar ile başa çıkmaları için etkili baş etme yöntemleri öğretilir.
Kısaca psikodrama için kişilerin geçmişte veya şimdi var olan sorunlarla geleceğe dair olan istekleri canlandırmaktadır. Böylelikle kişilere iç görü kazandırmak, işlevsel düşünceler ve davranışlar sağlanır. Bu sebeple birçok sorunun çözümü için etkili olarak kullanılan yöntemler arasındadır. Birçok kişi psikodrama terapilerine katılarak uzmanlardan yardım alabilirler.